Solidariteitsreserve

In het nieuwe pensioenstelsel krijgt iedereen een eigen pensioenpotje, een persoonlijk pensioenvermogen. Dit geldt voor zowel de solidaire premieregeling als de flexibele premieregeling.

In de Solidaire Premieregeling is er naast het individuele potje ook een verplichte gezamenlijke voorziening: de solidariteitsreserve. Dit is een collectieve vermogensreserve waarmee financiële mee- of tegenvallers kunnen worden gedeeld.

Er is een optionele risicodelingsreserve in de Flexibele Premieregeling (FPR), behalve voor verplichtgestelde bedrijfstakpensioenfondsen (bpf). PNO Media zal voor de FPR een kleine risicodelingsreserve inrichten.

Tegenvallers opvangen

Sociale partners bepalen waarvoor de solidariteitsreserve mag worden gebruikt. Dit kan bijvoorbeeld zijn het verzachten van de pijn bij grote schokken op de financiële markt. De technische en financiële inrichting van de solidariteitsreserve is de verantwoordelijkheid van PNO Media.

Een deelnemer bouwt kapitaal (vermogen) op in zijn eigen potje door het betalen van pensioenpremies, rendementen op beleggingen en eventuele bijdragen uit de reserve. Het is afhankelijk van de afgesproken regels wanneer een deelnemer een bijdrage uit de solidariteitsreserve ontvangt. Het pensioenfonds bepaalt de regels zodanig dat bijdragen uit de solidariteitsreserve aansluiten op de pensioendoelen die met sociale partners zijn afgesproken.

PNO Media heeft in 2023 uitgebreid onderzoek gedaan naar mogelijke doelen. De onderstaande twee kwamen als meest effectief naar voren en die hebben wij aan sociale partners toegelicht:

1. Voorkomen van verlagingen van de nominale pensioenuitkeringen
   De reserve wordt aangesproken om de pensioenuitkering te stabiliseren als er sprake is van een daling van de uitkering. (Een pensioen dat na ingang van de uitkering gelijk blijft en niet wordt geïndexeerd of verhoogd, noemen we het nominaal pensioen.) 
2. Delen van macro-langlevenrisico
   De reserve wordt aangesproken om de (verwachte) pensioenuitkering te stabiliseren als de gemiddelde levensverwachting van groepen deelnemers sneller stijgt dan waarmee van te voren rekening is gehouden.

Verder zijn enkele kleinere doelen benoemd die helpen om de afspraken in de solidaire premieregeling ‘compleet’ te maken. Op die manier zijn we voorbereid op alle mogelijke situaties. Zo kan de solidariteitsreserve ook worden gebruikt om een pensioenvermogen aan te vullen, in het uitzonderlijke geval dat dat pensioenvermogen anders negatief wordt. Ook wordt de solidariteitsreserve aangesproken om eventuele tekorten in de operationele reserve aan te vullen.

In 2024 bepalen de sociale partners de gewenste doelen van de solidariteitsreserve en leggen deze vast in hun transitieplan. PNO Media richt vervolgens één solidariteitsreserve in voor alle deelnemers in de solidaire premieregeling. Daarom is het belangrijk dat de partijen die kiezen voor de solidaire premieregeling het straks eens zijn over de doelen. 

Regels voor vullen en uitdelen

Een aantal regels is inmiddels duidelijk.

• De solidariteitsreserve mag niet hoger zijn dan 15% van het totale vermogen van een pensioenfonds. Die grens moet voorkomen dat er te veel geld achterblijft dat ook kan worden gebruikt om de pensioenen te verhogen.
  PNO Media gaat er nu (najaar 2023) voorlopig vanuit dat 5% van het totale vermogen voldoende is.
• De solidariteitsreserve mag niet negatief worden. Zo voorkomen we dat schulden aan nieuwe generaties worden overgedragen.
• De solidariteitsreserve kan worden gevuld met pensioenpremies of met rendementen (in geval van positieve rendementen). PNO Media kiest ervoor te vullen vanuit rendement.

Voor het uitdelen van de solidariteitsreserve gelden ook bepaalde spelregels. De wet schrijft voor dat deze regels ‘evenwichtig, transparant en vooraf vastgesteld’ zijn. Ook gelden de regels voor een langere tijd om te voorkomen dat de reserve toch voor andere zaken wordt gebruikt dan bedoeld is.